ارتودنسی در زمان شرایط جنگی

چالش‌ها، توصیه‌ها و راهکارهای مراقبت از درمان ارتودنسی در بحران و جنگ

در دنیای امروز، متاسفانه گاهی زندگی آن‌طور که باید پیش نمی‌رود. شرایط جنگی، بحران‌های سیاسی و درگیری‌های نظامی ممکن است به طور ناگهانی زندگی روزمره‌ ما را مختل کنند و همینطور استرس زیادی به هموطنان میدهد، یکی از جنبه‌های مهمی که در این شرایط کمتر به آن توجه می‌شود، موضوع سلامت دهان و دندان و به‌ویژه درمان‌های ارتودنسی در شرایط جنگی است.

در این مقاله می‌خواهم بررسی کنم که ارتودنسی در زمان جنگ و بحران چه چالش‌هایی دارد، چگونه می‌توان در این شرایط درمان را ادامه داد یا از آسیب‌های احتمالی پیشگیری کرد و چه توصیه‌هایی برای بیماران درگیر با درمان ارتودنسی وجود دارد.خصوصا در شهر تهران.

چرا ارتودنسی در شرایط جنگی اهمیت دارد؟

درمان ارتودنسی درمانی طولانی‌مدت است که اغلب بین ۱۲ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد. این درمان نیاز به مراجعات منظم ماهانه، رعایت دقیق بهداشت دهان و دسترسی به وسایل بهداشتی دارد. در شرایط جنگی یا بحرانی که جابه‌جایی، کمبود منابع یا خطر جانی وجود دارد، تداوم درمان ارتودنسی می‌تواند به چالشی بزرگ تبدیل شود، ولی در کلینیک ارتودنسی‌ دکتر فهیمی با برنامه ریزی و‌اطلاع رسانی سعی میکنیم‌ نوبت ها و‌ وقت های کنسل شده مجددا برنامه ریزی شود.

دلایل اهمیت ارتودنسی در بحران

• جلوگیری از آسیب به دندان‌ها در صورت شکست درمان
• پیشگیری از زخم‌های دهانی ناشی از سیم یا براکت شکسته
• حفظ عملکرد مناسب فک و جویدن
• مراقبت روانی از کودکان و نوجوانان برای کاهش استرس

چالش‌های اصلی درمان ارتودنسی در بحران و جنگ

چالش‌های اصلی درمان ارتودنسی در بحران و جنگ

در ادامه، مهم‌ترین مشکلاتی که بیماران ارتودنسی در زمان جنگ با آن مواجه می‌شوند، بررسی می‌شود:

الف) قطع مراجعات منظم

درمان ارتودنسی معمولاً نیاز به معاینات منظم دارد. در شرایطی که مطب‌ها تعطیل‌اند یا جابه‌جایی خطرناک است، این پیگیری مختل می‌شود و ممکن است باعث آسیب‌هایی مانند:

• حرکت ناهماهنگ دندان‌ها
• شکست براکت یا سیم
• درد یا زخم در ناحیه دهان شود

ب) کمبود وسایل بهداشتی

در شرایط جنگی، تهیه مسواک مخصوص ارتودنسی، نخ دندان، موم ارتودنسی و دهان‌شویه دشوار می‌شود. در نتیجه، احتمال پوسیدگی دندان یا التهاب لثه افزایش می‌یابد. البته در کشور‌ما خداروشکر تامین مواد ضروری امکان‌پذیرست.

ج) مشکلات تغذیه‌ای

دسترسی به غذای مناسب در شرایط بحرانی محدود می‌شود و بسیاری از افراد از خوراکی‌های سفت یا چسبنده استفاده می‌کنند که برای بریس‌ها مضرند و می‌توانند باعث شکستن آنها شوند.خصوصا وقتی استرس بالاست.

د) آسیب‌های فیزیکی

در مناطق جنگی، احتمال ضربه به صورت، سقوط یا برخورد اشیاء وجود دارد که ممکن است باعث شکست براکت‌ها یا آسیب به دندان شود.

آیا در زمان جنگ باید درمان ارتودنسی را شروع کرد؟

یکی از سؤالات رایج این است که اگر جنگ یا بحران نزدیک است، آیا بهتر است درمان را آغاز کرد یا به تعویق انداخت؟

پاسخ کوتاه: بستگی دارد.

مواردی که شروع درمان توصیه نمی‌شود:

• اگر منطقه سکونت در معرض خطر جدی است
• اگر احتمال جابه‌جایی یا مهاجرت بالا است که بهتر است بعد از مهاجرت انجام‌شود.

مواردی که ممکن است شروع درمان منطقی باشد:

• اگر شرایط نسبتا پایدار است و به کلینیک ما دسترسی دارید.
• اگر بیمار نوجوان است و فرصت درمان در سن مناسب محدود است خصوصا برای درمانهای فانکشنال.
• اگر ابزار ارتودنسی ساده مانند پلاک‌های متحرک استفاده شود که نیاز به مراجعات کمتری دارد

اگر جنگ یا بحران در وسط درمان پیش آمد چه کنیم؟

این اتفاق برای بسیاری از بیماران رخ می‌دهد. خصوصا در این جنگ ۱۲ روزه اخیر ، ناگهان امکان مراجعه به مطب از بین می‌رود. در چنین شرایطی این اقدامات توصیه می‌شود:

الف) تماس با مطب از طریق‌ فضای مجازی:

اگر امکان تماس مجازی با اینستاگرام مطب وجود داشت و‌فیلتر نبود حتما با مامشورت کنید. ما در صفحه ی اینستاگرام دکتر فهیمی اطلاع رسانی در مورد روزهای تعطیل مطب‌در شرایط جنگ را انجام میدهیم.و بعد از ارام شدن شرایط حتما برای هماهنگی نوبتهای کنسل شده با بیماران تماس میگیریم.

ب) استفاده از موم ارتودنسی

اگر سیم یا براکت باعث زخم یا درد می‌شود، از موم ارتودنسی استفاده کنید. در صورت نبود موم، از پارافین خوراکی یا کمی پنبه برای جلوگیری از زخم استفاده کنید.فیلمهای شرایط اضطراری ارتودنسی در هایلایت صفحه ی اینستاگرام‌دکتر فهیمی وجود دارد.

ج) بهداشت دهان

بهداشت دهان

با مسواک نرم و نخ دندان (در صورت امکان)، دندان‌ها را دو بار در روز تمیز کنید. شست‌وشوی دهان با آب نمک ولرم هم برای کاهش التهاب مفید است.

د) غذاهای نرم

از غذاهای سفت، چسبنده یا ترد مانند نان خشک، شکلات چسبنده، آجیل یا چیپس پرهیز کنید. سوپ، پوره، ماست، تخم‌مرغ و سبزیجات بخارپز گزینه‌های خوبی هستند.

نقش والدین در شرایط بحرانی برای بیماران کودک و نوجوان

کودکانی که درمان ارتودنسی دارند در زمان بحران دوچندان آسیب‌پذیر می‌شوند. حمایت روانی و مراقبت‌های روزمره بسیار مهم است. والدین باید:

• مراقب رعایت بهداشت دهان فرزندشان باشند
• علائم درد، زخم یا شل شدن سیم را پیگیری کنند
• در صورت لزوم، عکس بگیرید و برای ما در اینستاگرام بفرستید.
• با آرامش و همدلی، اضطراب کودک را کاهش دهند

پایان درمان زودتر از موعد

اگر امکان ادامه درمان وجود ندارد و مراجعه به مطب برای مدت طولانی ممکن نیست یا قصد مهاجرت بیماران پیش آمد،ممکن است لازم باشد براکت‌ها زودتر از موعد برداشته شوند. در این صورت:

• ما با بررسی وضعیت دندان‌ها تصمیم می‌گیریم
• احتمال نیاز به پلاک نگهدارنده افزایش می‌یابد
• نتایج درمان ممکن است کامل نباشد ولی بهتر از آسیب‌دیدگی است

مهاجرت و انتقال پرونده ارتودنسی

در شرایط جنگی، بسیاری از بیماران مجبور به ترک محل زندگی خود و مهاجرت به شهر یا کشور دیگر می‌شوند. خصوصا برای مراجعه کنندگان افغانستانی
در این حالت:

• تصویری از خلاصه‌ای از روند درمان بگیرید.
• عکس‌های رادیولوژی و مدارک را عکس بگیرید.
• با پیدا کردن متخصص ارتودنسی در محل جدید، درمان را ادامه دهید(مثلا در افغانستان)
• اگر فاصله زمانی زیادی افتاده، ممکن است نیاز به ارزیابی مجدد باشد

جمع‌بندی: توصیه‌های نهایی

• درمان ارتودنسی در شرایط جنگی ممکن است دچار اختلال شود، اما ناتمام ماندن آن همیشه هم خطرناک نیست.
• در صورت بروز بحران، آرامش خود را حفظ کرده و با ما در صفحه اینستاگرام دکتر فهیمی مشورت کنید.
• بهداشت دهان در اولویت قرار گیرد، حتی با امکانات ساده مانند آب نمک و مسواک دستی.
• در صورت مهاجرت یا تغییر محل زندگی، انتقال اطلاعات درمانی مهم است.

در پایان باید گفت، سلامت دهان و دندان یکی از ارکان کیفیت زندگی است، حتی در بحرانی‌ترین لحظات. اگرچه شرایط جنگی می‌تواند چالش‌های بزرگی ایجاد کند، اما با اطلاعات صحیح، تصمیم‌گیری منطقی و کمی صبوری، می‌توان از درمان ارتودنسی مراقبت کرد و از آسیب‌های جدی پیشگیری نمود.اگر شما یا عزیزانتان در حال درمان ارتودنسی هستید و شرایط اضطراری پیش آمده، فراموش نکنید: همیشه راهی برای کمک، مراقبت و ادامه مسیر وجود دارد.