انجام ارتودنسی در سال کنکور یا بعد از آن؟
در این نوشته می خوانید:
سال کنکور برای بسیاری از نوجوانان و خانوادهها یکی از حساسترین و پرچالشترین مقاطع زندگی است. برای من هم همینطور بود. همدر سال کنکورم و هم در سال آزمون رزیدنتی (تخصص). فشار درسی، انتظارات خودم و اطرافیان، کلاسها و آزمونهای متعدد و رقابت شدید باعث میشود که تصمیمگیری در مورد هر کار جانبی، از جمله درمان ارتودنسی، با تردید همراه باشد. در این میان، سؤال رایجی که بسیاری از والدین و دانشآموزانشان که مشکل نامرتبی دندانی دارند مطرح میکنند این است که:آیا بهتر است درمان ارتودنسی ایشان را در سال کنکور شروع کنیم یا انجام آن را به بعد از کنکور موکول کنیم؟
در این مقاله سعی میکنم به این پرسش از زوایای مختلف پاسخ دهم. ابتدا نگاهی به اهمیت ارتودنسی خواهیم داشت، سپس مزایا و معایب انجام درمان در هر زمان را بررسی میکنیم و در نهایت به جمعبندی و توصیههای کاربردی میپردازیم.
اهمیت درمان ارتودنسی در نوجوانی
ارتودنسی فقط به خاطر زیبایی لبخند انجام نمیشود. این درمان در بسیاری از نوجوانان به دلایل پزشکی و عملکردی نیز ضروری است، از جمله:
- پیشگیری از سایش دندانها و دردهای مفصل فک
- بهبود گفتار و تلفظ صحیح حروف
- جلوگیری از پوسیدگی دندانها به علت شلوغی و نامرتبی
- ایجاد فضای مناسب برای رویش دندانهای دائمی در نوجوانان
بهترین سن برای شروع درمان ارتودنسی معمولاً بین ۱۱ تا ۱۵ سالگی است؛ زمانی که تقریبا تمامدندان های دایمی رویش پیدا کرده اند. سنی که اغلب با سالهای راهنمایی یا آغاز دبیرستان و گاهاً با سال کنکور تلاقی پیدا میکند. همین همزمانی باعث ایجاد تردید در شروع درمان میشود.
مزایای انجام ارتودنسی در سال کنکور

مزایای انجام ارتودنسی در سال کنکور
با وجود دغدغههای سال کنکور، برخی دانشآموزان تصمیم میگیرند ارتودنسی را در همان سال آغاز کنند. این تصمیم مزایایی دارد که نمیتوان نادیده گرفت:
- استفاده از زمان طلایی رشد: سال کنکور معمولاً در ۱۷ یا ۱۸ سالگی اتفاق میافتد، یعنی زمانی که رشد فکها هنوز بهطور کامل متوقف نشده است. در این سن، بدن واکنش بهتری به حرکات ارتودنسی نشان میدهد و احتمال موفقیت درمان بیشتر است.
- تسریع درمان و رسیدن به نتیجه زودتر: اگر ارتودنسی در سال کنکور آغاز شود، در پایان این سال یا حداکثر تا پایان سال اول دانشگاه، درمان به اتمام خواهد رسید. این یعنی در دوره جدید زندگی (دانشگاه، شغل، ازدواج)، فرد با لبخندی مرتب و دندانهایی سالم ظاهر میشود.به شوخی میگویم که در دانشگاه وقتی دندان ولبخند زیباتری داشته باشید همکلاسی های بیشتری ازشما جزوه میخواهند!!
- استفاده از تعطیلیهای مدرسه و تابستان برای مراجعات: سال کنکور، به ویژه در تابستان که مدارس تعطیل میباشد، فرصت مناسبی برای شروع درمان است، چرا که مراجعههای مهم واولیه و تنظیم براکتها در زمانی که بسیاری از کلاسها آنلاین شدهاند یا فشردگی آنها در نیمسال دوم کمتر هست انجام میگردد.
- کاهش محدودیتهای اجتماعی و استرس ظاهری: از آنجایی که در سال کنکور ارتباطات اجتماعی معمولاً کمتر است (مثل مهمانی، گردش یا شبکههای اجتماعی) ودانش اموزان از جمله خود من مجبور به قرنطینه هستند ،تحمل براکتها و ظاهر متفاوت آنها برای فرد آسانتر است. بر خلاف دوران دانشگاه که افراد بیشتر در جمع حاضر میشوند، در سال کنکور بسیاری از دانشآموزان صرفاً به درس و خانه محدود میشوند.
❌ معایب انجام ارتودنسی در سال کنکور
هرچند درمان ارتودنسی در این سن مزایای علمی دارد، اما بیتردید انجام آن در سال کنکور میتواند چالشهایی هم ایجاد کند:
- نیاز به مراجعات منظم: درمان ارتودنسی معمولاً نیاز به مراجعات ماهانه یا هر ۶ هفته یک بار دارد. این مراجعات گرچه کوتاه هستند، اما میتوانند نظم برنامه درسی دانشآموز را مختل کنند یا زمان رفتوآمد از مدرسه به مطب را افزایش دهند.(البته همین بیرون آمدن کوتاه از قرنطینه و به اصطلاح «باد خوردن به کله!» خودش یک مزیت محسوب میشه)
- احساس درد یا ناراحتی پس از جلسه اولیه: گاهی که سیمهای ارتودنسی سفت میشود، ممکن است بیمار دچار درد یا حساسیت در دندانها شود که معمولاً تا چند روز ادامه دارد. این درد میتواند تمرکز دانشآموز را در کلاس یا حین مطالعه کاهش دهد، بهویژه اگر همزمان با آزمونهای مهم باشد.البته با مسکن کنترل میشود.
- دشواری در تغذیه و غذا خوردن: مصرف غذاهای سفت، چسبناک یا جویدنی در حین ارتودنسی محدود میشود. در سال کنکور که انرژی و تغذیه مناسب اهمیت زیادی دارد، این محدودیتها ممکن است آزاردهنده باشد.
- افزایش نیاز به مراقبتهای بهداشتی: مسواک زدن، نخ دندان، واترجت و مراقبت دقیقتر از دندانها در دوران ارتودنسی ضروری است. در سال کنکور که زمان و حوصله افراد کاهش مییابد، ممکن است بهداشت دهان قربانی شود که در نهایت منجر به پوسیدگی یا التهاب لثه شود.
خب حالا میرویم سراغ مزایای انجام ارتودنسی بعد از کنکور:
برای برخی خانوادهها، به تعویق انداختن درمان تا پایان کنکور راهحل مناسبی است، مخصوصاً اگر فرد استرس زیادی دارد یا نیاز به تمرکز بالا دارد. انجام درمان بعد از کنکور مزایایی نیز به همراه دارد:
- تمرکز کامل بر درمان: بعد از کنکور، دانشآموز از نظر ذهنی آرامتر است و میتواند با حوصله بیشتری با براکتها کنار بیاید، درد اولیه را تحمل کند و مراقبتهای بهداشتی را انجام دهد.
- برنامهریزی آسانتر برای مراجعات: در تابستان پس از کنکور، معمولاً افراد زمان آزاد بیشتری دارند. بنابراین میتوان جلسات ارتودنسی را بدون نگرانی از تداخل با کلاس یا آزمونها تنظیم کرد.
- توانایی تطبیق بهتر با رژیم غذایی جدید: فرد میتواند بدون نگرانی از افت انرژی، به رژیم نرم یا سبکتری عادت کند. همچنین زمان بیشتری برای خرید وسایل مراقبتی یا آشپزی سالم در اختیار دارد.
معایب به تعویق انداختن درمان تا بعد از کنکور
تاخیر در آغاز درمان نیز خطراتی به همراه دارد که باید در نظر گرفته شود:
- از دست رفتن فرصت رشد فک و دندانها: با افزایش سن، استخوان فک سفتتر و حرکت دندانها سختتر میشود. در برخی موارد، اگر درمان تا ۱۸ یا ۱۹ سالگی عقب بیفتد، ممکن است نیاز به کشیدن دندان یا درمانهای پیچیدهتر باشد.البته اگر همکاری بیمار خوب باشد این مسئله پیش نمیاید.
- طولانیتر شدن دوره درمان: اگر درمان دیر شروع شود، ممکن است به علت کاهش انعطافپذیری فک یا پیشرفت مشکلات دندانی، مدت زمان ارتودنسی بیشتر از حد معمول طول بکشد.ولی باز به همکاری شما برمیگردد.
- تداخل با شروع دانشگاه یا مهاجرت: بسیاری از دانشآموزان پس از کنکور وارد دانشگاه در شهرهای دیگر میشوند یا به خارج از کشور مهاجرت میکنند. این شرایط ممکن است مراجعههای منظم به مطب را دشوار یا حتی غیرممکن کند، بهخصوص اگر متخصص ارتودنسی مورد نظر در دسترس نباشد.
- از دست رفتن اعتماد به نفس در شروع دوره جدید: ورود به دانشگاه یا شروع یک شغل جدید با براکتهای تازهکار ممکن است برای برخی افراد ناخوشایند باشد. در حالی که اگر درمان زودتر شروع میشد، شاید در همان دوره ابتدایی به پایان میرسید.
- هر سال که میگذرد هزینه های درمان هم بالاتر میرود! که این موضوعدیگر نیاز به توضیح ندارد.
کدام زمان بهتر است؟ ارتودنسی در دوران کنکور یا ارتودنسی بعد از کنکور

کدام زمان بهتر است؟ ارتودنسی در دوران کنکور یا ارتودنسی بعد از کنکور
پاسخ قطعی برای همه افراد وجود ندارد. تصمیمگیری باید بر اساس شرایط شخصی، شدت مشکل ارتودنسی، روحیه دانشآموز و توان مدیریت او در سال کنکور گرفته شود.
در چه شرایطی بهتر است درمان را در سال کنکور شروع کنیم؟
- مشکل دندانی متوسط تا شدید است.
- بیمار منظم، دقیق و مسئولیتپذیر است.
- استرس امتحان او را از پا نمیاندازد.
- امکان مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی وجود دارد.
- خانواده میتوانند حمایت مناسبی در بهداشت و پیگیری جلسات ارائه دهند.
در چه شرایطی بهتر است درمان را به بعد از کنکور موکول کنیم؟
- بیمار به شدت مضطرب یا بیانگیزه است.
- برنامه درسی بسیار فشرده و غیرقابل تغییر دارد.
- مشکل ارتودنسی خفیف یا غیر اورژانسی است.
- احتمال جابهجایی شهر یا کشور در آینده نزدیک وجود ندارد.
- افزایش هزینه ها هم برای خانواده مهم نیست.
جمع بندی نهایی
در یک جمعبندی نهایی میتوانیم بگوییم که: درمان ارتودنسی تصمیمی تخصصی و فردی است. گرچه سال کنکور زمان حساسی است، اما درمان ارتودنسی نیز قابل تطبیق با شرایط زندگی دانشآموز است. در بسیاری از موارد، در کلینیک ارتودنسی دکتر مهدی فهیمی هنزائی ما میتوانیم برنامه درمانی انعطافپذیری به شما ارائه دهیم مثلا در زمانهای امتحانات یا نزدیک به کنکور با وقفه مراجعه کنید یا با معطلی کمتری در سالن انتظار کار شما انجام شودو… تا بتوانید همبه درس و هم به ارتودنسی برسید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.