آیا دندان ها می توانند روی سیستم عصبی تأثیر بگذارند؟

دهان و صورت محل 30 تا 40 درصد اعصاب حسی و حرکتی بدن است. این حساس ترین قسمت بدن است. سیستم عصبی یک واسطه کلیدی برای سلامتی و تندرستی است.

سیستم عصبی دارای یک سیستم عصبی ارادی یا محیطی و سیستم عصبی غیر ارادی یا خود مختار است. سیستم عصبی خود مختار به عملکردهای پاراسمپاتیک و سمپاتیک تقسیم می شود. هنگامی که احساس آرامش می کنید، سیستم عصبی پاراسمپاتیک غالب است و به بدن شما اجازه می دهد تا عملکرد مطلوبی داشته باشد. این به هضم غذا، ضربان منظم قلب کمک می کند و به سیستم ایمنی شما اجازه می دهد تا به خوبی کار کند – “استراحت و هضم”.

هنگامی که احساس استرس می کنید، سیستم عصبی سمپاتیک یا پاسخ “جنگ یا گریز” آغاز می شود. در این مرحله، سیستم عصبی سمپاتیک غالب می شود و خون را از سیستم گوارشی به عضلات پای شما منحرف می کند و شما را قادر می سازد از خطر فرار کنید.

پس از شرایط استرس زا هیچ ترشح فیزیکی وجود ندارد، اما بدن شما همچنان مملو از کورتیزول و آدرنالین است. از آنجا که استرس در زندگی مدرن رایج است، بدن از بار بیش از حد سمپاتیک رنج می برد. پیامدهای دراز مدت شامل هضم ضعیف و جذب ضعیف مواد مغذی، اختلال در تفکر منطقی، سیستم ایمنی بدن و سلامت ضعیف تر است. همچنین در دردهای اسکلتی- عضلانی مزمن، سر دردهای تنشی، گردن درد و درد فک نقش دارد. علائمی که نامرتبط به نظر می رسند تحت تأثیر رابطه بین سیستم عصبی محیطی و خودمختار هستند.

سمپاتیک و پاراسمپاتیک

اعصاب جمجمه نیز بر سلامتی تأثیر می گذارند. مغز شما علاوه بر نخاع، دارای 12 عصب جمجمه ای است که بینایی، تعادل، بویایی، چشایی، بلع، ترشحات مخاطی و بزاق را تنظیم می کنند. اعصاب جمجمه ای از سوراخ های کوچک یا سوراخ های استخوان های جمجمه عبور می کنند و می توانند به دلیل وضعیت نامناسب یا فشارهای عضلانی آسیب ببینند. عصب جمجمه پنجم، عصب سه قلو، هم عملکرد حسی و هم عملکرد حرکتی دارد و می تواند بر روی دیگر اعصاب جمجمه تأثیر بگذارد.

اگر عدم تعادل در باشت، مفاصل فک، فشردن یا ساییدن (دندان قروچه) در شما وجود داشته باشد و عفونت های مزمن دهان یا التهاب وجود داشته باشد، می تواند به روش های اغلب شگفت آوری بر سیستم عصبی تأثیر بگذارد.

 

ارتباط بین سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی بدن

سلامت دهان و دندان ما ارتباط تنگاتنگی با سلامت بقیه بدن ما دارد. حفره دهان ما میلیاردها میکروب را در خود جای داده است و مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان می توانند امکان ورود به جریان خون را برای باکتری های مضر فراهم کنند تا به سایر قسمت های بدن بروند. بهداشت ضعیف دهان می تواند با مشکلات متعددی همراه باشد، از جمله:

• بیماری قلب و عروقی
• عفونت های تنفسی
• عوارض دیابت
• روماتیسم مفصلی
• پیامدهای نامطلوب بارداری

یکی از راه هایی که سلامت دهان و دندان ضعیف می تواند روی بیماری ها تأثیر بگذارد و آنها را تشدید کند، تأثیر آن روی سیستم عصبی ما است. بیایید به بررسی روش های تعامل دندان ها و اعصاب و اینکه چگونه مشکلات دندانی می توانند به طور بالقوه بر عملکرد کلی سیستم عصبی تأثیر بگذارند بپردازیم.

اعصاب موجود در دندان ها به مغز متصل می شوند.

دندان های ما بسیار عصب رسانی شده اند، به این معنا که دارای اعصاب زیادی هستند. اعصاب از طریق ریشه وارد دندان می شوند و تا پالپ درون مرکز دندان گسترش می یابند. از اینجا، آنها سیگنال هایی را به مغز مخابره می کنند.

اعصاب اصلی تأمین کننده هر دندان عبارتند از:

• اعصاب آلوئولار فوقانی: تأمین کننده دندان های فک بالا
• اعصاب آلوئولار تحتانی: تامین کننده دندان های فک پایین

این اعصاب شاخه هایی از عصب سه قلو، بزرگ ترین عصب جمجمه ای هستند که حس را به صورت ارائه می کنند. عصب سه قلو دارای سه شاخه اصلی است:

• عصب چشمی: حسی به بالای صورت
• عصب فک بالا: حسی تا وسط صورت
• عصب مندیبولار: حسی به پایین صورت

شاخه های فک بالا و فک پایین سیگنال هایی را از دندان های فک بالا و پایین به ترتیب به عصب سه قلو منتقل می کنند. از اینجا، سیگنال ها به توده سلول های عصبی سه قلو و در نهایت به ساقه مغز منتقل می شوند.

این شبکه عصبی این امکان را برای شما فراهم می کند که در دندان های خود حس داشته باشید و این امکان را برای مغز فراهم می کند تا محرک هایی مانند دما، فشار و درد را از دندان های خود درک کنید.

 

مشکلات دندانی می توانند باعث درد عصبی و التهاب شوند.

مشکلات دندان ها اغلب باعث التهاب یا آسیب به این اعصاب می شوند که منجر به درد عصب دندان می شود. منابع شایع درد عصب دندان عبارتند از:

• پوسیدگی دندان: حفره ها اعصاب پالپ را تحریک می کنند.
• پالپیت: التهاب پالپ.
• آبسه: عفونت اطراف ریشه دندان، اعصاب را تحت فشار قرار می دهد.
• دندان های ترک خورده: اعصاب در معرض هوا یا مایعات.
• ترومای صورت: اعصابی که توسط دندان های شکسته یا کنده شده آسیب می بینند.

این تحریک عصب دندان می تواند بسیار دردناک باشد. اعصاب سه قلو سیگنال های درد شدید و تیزی را منتقل می کنند که اغلب به صورت سر درد، درد صورت، درد فک یا دندان درد احساس می شود.

مشکلات دندانی همچنین ممکن است منجر به بروز التهاب مزمن شاخه های عصب سه قلو شود که تحت عنوان آماس محیطی عصب شناخته می شود. التهاب می تواند شاخه های عصبی را حساس تر کند و باعث افزایش پاسخ ها به محرک ها شود. این می تواند باعث شود که کار دندانپزشکی، جویدن یا صحبت کردن باعث تشدید درد عصبی شود.

درد ارجاعی از مشکلات دندانی

شبکه سه قلو به این معنا است که درد عصب دندان اغلب به نواحی دیگر صورت ارجاع می شود. درد ارجاعی به این معنا است که در ناحیه ای دور از محل آسیب واقعی درد احساس می کنید. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که سیگنال های مناطق مختلف روی رشته های عصبی یکسانی همگرا می شوند.

الگوهای شایع درد ارجاعی ناشی از مسائل دندانی عبارتند از:

• دندان های فک بالا: درد مربوط به گونه ها، سینوس ها، گوش ها، شقیقه ها
• دندان های فک پایین: درد مربوط به فک، چانه، گردن، شانه ها

به عنوان مثال، مشکل در دندان مولر فک پایین می تواند باعث درد در مفصل فک شود. این امر تعیین دقیق دندان مشکل ساز را دشوار می کند. دندانپزشکان از آزمایش های مختلفی برای جداسازی دندانی که باعث درد ارجاعی شده است استفاده می کنند.

اقدامات دندانپزشکی ممکن است به اعصاب آسیب برسانند:

برخی از درمان های دندانپزشکی نیز خطر آسیب عصب دندان را به همراه دارند. از جمله:

• کشیدن دندان: کشیدن دندان ممکن است به اعصاب اطراف آسیب برساند.
• درمان های ریشه: تحریک نزدیک به تنه های عصبی.
• ایمپلنت های دندانی: سوراخ کردن می تواند اعصاب را تحت فشار قرار دهد.
• جراحی دهان: اعصاب ممکن است بریده یا کشیده شوند.

این آسیب عصب دندانی می تواند باعث ایجاد اختلالات عصبی مختلف مانند درد، بی حسی یا سوزن سوزن شدن شود. آسیب های عصبی ناشی از کار دندانپزشکی می توانند جزئی و موقت باشند یا در موارد نادری دائمی شوند. دست زدن ملایم به بافت کمک می کند تا آسیب عصبی در طول جراحی به حداقل برشد.

بی حسی موضعی در مقایسه با بیهوشی عمومی

داروهای بی حس کننده دندان برای بی حس کردن اعصاب و مسدود کردن درد در طول درمان استفاده می شوند. دو نوع اصلی بی حس کننده وجود دارند:

• بی حسی موضعی: نواحی خاصی را بی حس می کند که برای فرایندهای جزئی مانند پر کردن استفاده می شود. نمونه های متداول عبارتند از:
• لیدوکائین – کانال های سدیم را مسدود می کند تا از ارسال سیگنال های عصبی جلوگیری کند.
• آرتیکائین – همچنین کانال های پتاسیم را مسدود می کند.
• اپی نفرین – رگ های خونی را منقبض می کند تا بی حسی را موضعی نگه دارد.
• بیهوشی عمومی: باعث بیهوشی کامل می شود که برای جراحی های بزرگ استفاده می شود. از طریق تزریق داخل وریدی یا گازهای استنشاقی داده می شود.

داروهای بی حس کننده از رسیدن سیگنال های محرک درد به مغز جلوگیری می کنند. با این حال، آنها التهاب زمینه ای یا آسیب عصبی را درمان نمی کنند. به همین دلیل است که ممکن است با از بین رفتن بی حسی، همچنان درد دندان را احساس کنید.

تأثیر بر سیستم خود مختار

عصب سه قلو با سیستم عصبی خود مختار ارتباط برقرار می کند – شبکه ای که عملکردهای غیر ارادی را کنترل می کند، مانند:

• ضربان قلب
• نفس كشيدن
• هضم
• فشار خون

به همین دلیل است که ممکن است درد و التهاب دندان باعث بروز علائم گسترده تری شود، مانند:

• سر درد: از رفلکس اتونوم سه قلو
• کند شدن ضربان قلب: به عصب جمجمه ای X، عصب واگ، مرتبط است.
• فشار خون بالا: پاسخ به استرس

برعکس، داروهایی که برای مدیریت درد عصب دندان استفاده می شوند، مانند NSAID ها و مواد افیونی، ممکن است عوارض جانبی مانند مشکلات گوارشی داشته باشند. این نشان دهنده تأثیرات گسترده ای است که مسائل عصب دندانی می توانند روی عملکرد کلی سیستم عصبی و سلامت ما داشته باشند.

درمان درد عصب دندان

اگر هر گونه درد عصب دندانی را تجربه کردید، مهم است که به سرعت به دندانپزشک خود مراجعه کنید. درمان نشدن مسائلی مانند حفره ها و آبسه ها باعث می شود التهاب و عفونت عصبی شدیدتر ایجاد شود.

درمان های متداول برای درد عصب دندان عبارتند از:

• درمان منشاء: پر شدگی ها، درمان های ریشه، کشیدن دندان ها برای رها شدن از پوسیدگی و التهاب. بی حس کننده های موضعی برای راحت نگه داشتن شما در طول فرایندها استفاده می شود.
• داروها: ضد التهاب ها (NSAID ها، استروئیدها)، آنتی بیوتیک ها برای عفونت، داروهای ضد درد در موارد شدید.
• بلوک های عصبی: تزریق مواد بی حس کننده به طور مستقیم به اعصاب برای بی حس شدن برای دوره های طولانی. برای دردهای حاد مانند پالپیت غیر قابل برگشت استفاده می شود.
• TENS درمانی: پالس های الکتریکی کوچک انتقال سیگنال درد را مختل می کنند.
• درمان های جایگزین: طب سوزنی، کاهش استرس، یخ یا گرما درمانی.

اعصاب دندان های ما نقش مهمی در عملکرد حسی ایفا می کنند. هر گونه آسیب یا التهاب این اعصاب می تواند به طور قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان ها و کیفیت زندگی ما تأثیر بگذارد. جستجوی سریع درمان دندانپزشکی برای حل مشکلات و جلوگیری از بروز درد مزمن عصب سه قلو کلیدی است. محافظت از سلامت دندان ها از طریق مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و معاینات منظم دندانپزشکی می تواند به جلوگیری از بروز بسیاری از مشکلات دردناک کمک کند.

 

پرسش های پرتکرار درباره تأثیر دندان ها روی سیستم عصبی

آیا حفره های دندانی می توانند باعث سردرد شوند؟

آری، حفره ها و سایر مشکلات دندان مانند آبسه و دندان های ترک خورده گاهی اوقات می توانند باعث بروز سر درد شوند. درد دندان در امتداد شاخه های عصب سه قلو به صورت و سر ارجاع می شود، جایی که اغلب به صورت سر درد احساس می شود. درمان منشاء مشکل دندانی درد به رفع سر درد کمک می کند.

چرا به دلیل مشکلات دندانی احساس فک درد و گردن درد می کنم؟

یک مشکل تک دندانی می تواند به دلیل همگرایی اعصاب در مسیر سه قلو، درد را در سراسر فک و گردن ایجاد کند. دندان های پایین بویژه می توانند به درد مفصل فک (TMJ) و عضلات مورد استفاده برای جویدن اشاره کنند. این مکانیسم پشت درد ارجاعی دندان است. مراجعه به دندانپزشک به تشخیص اینکه کدام دندان مشکل دارد کمک می کند.

آیا بی حسی بعد از پر کردن دائمی است؟

معمولاً پس از پر کردن دندان، بی حسی یا سوزن سوزن شدن موقت، بخصوص در هنگام استفاده از بی حس کننده، رایج است. معمولاً با از بین رفتن داروی اثر داروی بی حسی، این مشکل در عرض چند ساعت برطرف می شود. بی حسی مداوم پس از گذشت 48 ساعت یا بی حسی همراه با علائم دیگر ممکن است نشان دهنده آسیب عصب دندان باشد و باید فوراً با دندانپزشک خود مشورت کنید.

آیا مراقبت ضعیف از دندان می تواند باعث بیماری قلبی عروقی شود؟

آری، تحقیقات نشان می دهند که بهداشت نامناسب دهان و عفونت های دندانی به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی مانند تصلب شرایین و حملات قلبی را افزایش می دهند. باکتری های ناشی از بیماری لثه وارد جریان خون می شوند و می توانند به رگ های خونی آسیب وارد کنند یا به پلاک موجود در شریان ها بچسبند. مدیریت شرایطی مانند بیماری لثه به کاهش خطر قلبی عروقی کمک می کند.

چرا وقتی صورتم را لمس می کنم دندانم درد می کند؟

داشتن دندان دردناکی که با فشار دادن روی صورتتان درد می کند، اغلب نشانه پالپیت یا آبسه دندانی است که به اعصاب فشار وارد می کند. حتی تحریک خفیف صورت و فشار غیر مستقیم روی دندان می تواند باعث درد ضربان دار شود. این یک علامت کلیدی است که باید قبل از گسترش عفونت برای درمان به دندانپزشک خود مراجعه کنید.